Świetlica stoczniowa – cała historia
Adam Morawski
Dwa lata minęły od deklaracji Ministra Kultury o utworzeniu instytucji upamiętniającej szczeciński protest i „Solidarność”. W 2018 r. prezydent miasta podpisał zaproponowany przez Ministerstwo kultury list intencyjny. Po kilku miesiącach monitowania ze strony miasta, w 2019 r. MKiDN zaproponowało... podpisanie kolejnego Listu intencyjnego, nie wyjaśniając, co stało się z poprzednim.
Miasto Szczecin, które od lat stara się doprowadzić do wspólnej z instytucjami rządowymi realizacji tego projektu, wbrew deklaracjom i obietnicom, zostało z projektem samo. W przeddzień kolejnej rocznicy podpisania szczecińskich, porozumień sierpniowych, ze względu na zainteresowanie opinii publicznej przedstawiamy opis tej sprawy.
Oficjalna historia uzgodnień, z udziałem Miasta, Instytutu Pamięci Narodowej i "Solidarności" zaczyna się w styczniu 2014 r., kiedy podpisany zostaje List intencyjny w sprawie świetlicy dawnej Stoczni im. Adolfa Warskiego w Szczecinie.
W liście napisano o niepodważalnej roli Szczecina w artykułowaniu wolnościowych aspiracji Polaków i przezwyciężeniu totalitarnego zniewolenia oraz o tym, że strony Listu "wyrażają wolę podjęcia współpracy w celu zachowania w pamięci obecnych i przyszłych pokoleń znaczenia tych historycznych miejsc, w których dokonywały się zmiany oblicza współczesnej Polski i Europy". Ramy wspólnych działań oraz forma organizacyjna przedsięwzięcia miały "zostać wypracowane w toku dalszych uzgodnień....”
W tym czasie, Miasto przygotowało transakcję przejęcia obiektu od strony rządowej. Przeprowadziło niezbędne remonty, których celem było zabezpieczenie budynku przed dalszą degradacją. Równolegle prowadząc i inicjując rozmowy na temat sposobu zagospodarowania świetlicy.
Jesienią 2017 r., krótko po obchodach 37. rocznicy podpisania Porozumień Sierpniowych w Szczecinie, władze Miasta rozpoczęły korespondencję z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Już wtedy Miasto dysponowało opracowaną na własny koszt inwentaryzacją budowlaną, a także programem funkcjonalno-użytkowym i projektem koncepcyjny zagospodarowania obiektu wraz z przyległym terenem. Ustalono, że instytucja będzie nosiła nazwę Ośrodek Stocznia – Wolność i Solidarność.
W maju 2018 r. prezydent Miasta zaakceptował przygotowaną przez Ministerstwo Kultury treść listu intencyjnego w sprawie współpracy na rzecz utworzenia wspólnej instytucji kultury. Jednocześnie Miasto poprosiło o wskazanie formuły nadania listowi - oficjalnego charakteru w możliwie nieodległym terminie. Ze względu na brak odpowiedzi z Ministerstwa zastępca prezydenta Szczecina Krzysztof Soska napisał w grudniu 2018 r. do MKiDN zapytanie o powody tak długiej zwłoki w udzieleniu odpowiedzi.
Ministerstwo zareagowało, po pół roku. W czerwcu 2019 r. MKiDN wystosowało do Miasta pismo, w którym poinformowało, iż podtrzymuje wolę kontynuowania rozmów na temat utworzenia instytucji Ośrodek Stocznia – Wolność i Solidarność. Zdaniem ministerstwa ponownego przeanalizowania wymagałby jednak kosztorys prac remontowych i modernizacyjnych obiektu, a także program działalności merytorycznej. Kwestia listu losów intencyjnego z maja 2018 r. została pominięta.
Po rozmowach z przedstawicielami Instytutu Pamięci Narodowej w Szczecinie i „Solidarności” 25 lipca br. zastępca prezydenta K. Soska poinformował Ministra Kultury, że opisany w przygotowanym przez Miasto programie funkcjonalno-użytkowym oraz w projekcie koncepcyjnym sposób zagospodarowania obiektu, nie uległ istotnej dezaktualizacji. Miasto wskazało, że kluczową sprawą jest to, na jakie będzie zaangażowanie budżetu państwa w kosztach remontu, modernizacji i adaptacji obiektu na potrzeby planowanej instytucji. Jednocześnie Szczecin zaproponował, żeby rozpoczęcie wspólnego projektu zbiegało sie się z przypadającą na przyszły rok 40. rocznicą podpisania w Szczecinie Porozumień Sierpniowych.
W odpowiedzi, pismem sprzed trzech tygodni podtrzymując wolę utworzenia i wspólnego prowadzenia z Miastem instytucji kultury Ministerstwo zaproponowało na przyszły rok i jubileusz: podpisanie listu intencyjnego, który – przypomnijmy – od ponad roku jest już przecież gotowy i podpisany przez prezydenta Szczecina.
Na więcej liczyć nie można, gdyż „z uwagi na zakres inwestycji muzealnych realizowanych obecnie przez Ministerstwo i ograniczone środki budżetowe, ewentualne zobowiązanie, co do współfinansowania Ośrodka Stocznia – Wolność i Solidarność, mogłoby nastąpić najwcześniej od 2021 roku”.
Ze względu, na duże zainteresowanie opinii publicznej tematem, udostępniamy dokumentację projektu (link).
