Polityka mieszkaniowa Szczecina. Bonifikaty i plany na przyszłość

Robert Duchowski

Stopniowa modyfikacja systemu bonifikat, możliwość zamiany lokali na lokale z programu „Mieszkanie za remont”, czy nowe kryteria punktowe określające wartość użytkową lokali mieszkalnych, to tylko część propozycji w przygotowywanych przez miasto kluczowych dokumentach określających politykę mieszkaniową Szczecina na najbliższe lata.
Trwają intensywne prace nad przygotowaniem Wieloletniego Planu Gospodarowania Zasobem Mieszkaniowym na lata 2026 – 2030 oraz zasad sprzedaży komunalnych lokali mieszkalnych w Szczecinie. Oznacza to nie tylko szczegółową inwentaryzację zasobu mieszkaniowego gminy, ale również wypracowanie mechanizmów, szczegółowych rozwiązań i planu działań dla całej sfery gospodarki mieszkaniowej Miasta.
- Jesteśmy po wielu rozmowach, w których udział brali nie tylko radni, urzędnicy czy specjaliści, ale przede wszystkim mieszkańcy, których ten temat dotyka – mówi Anna Szotkowska, zastępczyni prezydenta Szczecina. – Z tych rozmów jasno wynika m.in. potrzeba kontynuowania sprzedaży lokali komunalnych na rzecz mieszkańców oraz ciągłe inwestowanie w polepszenie standardu lokali komunalnych w Szczecinie.
Bonifikaty i zasady sprzedaży
Obecnie zasób mieszkaniowy miasta to 14 tys. lokali mieszkalnych. Nieco ponad 80% zasobu zarządza Zarząd Budynków i Lokali Komunalnych, pozostałe są w pieczy Szczecińskiego TBS. Z tej puli około 5 tys. mieszkań ma status zasobu docelowo - czynszowego, co oznacza, że te lokale są wyłączone ze sprzedaży. Z roku na rok w wyniku sprzedaży lokali wielkość zasobu systematycznie się zmniejsza.
- Dla Miasta oznacza to konieczność wprowadzenia mechanizmów, które będą regulowały tę tendencję, tak by w wieloletniej perspektywie móc przede wszystkim zabezpieczyć potrzeby mieszkańców w najtrudniejszej sytuacji życiowej – mówi Anna Szotkowska. – Nie chcemy by mieszkańcy mający w planach wykup mieszkania musieli mierzyć się z nagłym i nieoczekiwanym brakiem możliwości skorzystania z bonifikaty, dlatego przygotowaliśmy propozycję zakładającą proces rozłożony w czasie. Należy podkreślić również, że wprowadzanie zmian będzie odbywało się z poszanowaniem praw nabytych mieszkańców.
W odpowiedzi na postulaty mieszkańców, Miasto proponuje, by w dokumencie określającym zasady sprzedaży komunalnych lokali mieszkalnych znalazły się takie rozwiązania jak:
- Wnioski o sprzedaż lokali mieszkalnych złożone do dnia 30.06.2026 r. były realizowane w oparciu o dotychczasowe regulacje.
- W przypadku nieskorzystania przez najemców z prawa pierwszeństwa na przedstawionych przez Gminę warunkach, sprawy będą zamykane, a ponowne wnioski rozpatrywane już w oparciu o nowe zasady.
- Dla wniosków składanych przez najemców lokali mieszkalnych od dnia 01.07.2026 r. przy ustalaniu bonifikat proponuje się utrzymanie kryterium okresu najmu, z jednoczesnym zmniejszaniem wysokości bonifikat przez kolejne 5 lat:
a) o 10 punktów procentowych w stosunku do obecnie obowiązujących bonifikat w wysokości 95% i 85%,
b) o 5 punktów procentowych w stosunku do obecnie obowiązujących bonifikat w wysokości 50% i 25%, co obrazuje poniższa tabela
ROK złożenia wniosku |
Okres najmu i wysokości aktualnych bonifikat |
|||
>20 lat 95% |
10-20 lat 85% |
5-10 lat 50% |
do 5 lat 25% |
|
Okres najmu i wysokości nowych bonifikat |
||||
(-) 10% |
(-) 5% |
|||
od 01.07.2026 |
85 % |
75 % |
45 % |
20 % |
2027 |
75 % |
65 % |
40 % |
15 % |
2028 |
65 % |
55 % |
35 % |
10 % |
2029 |
55 % |
45 % |
30 % |
5 % |
2030 |
45 % |
35 % |
25 % |
0 % |
4. Ponadto zachowana zostanie zasada pomniejszania bonifikat w przypadku istnienia zadłużenia lub umorzenia zaległości czynszowych, a także przy sprzedaży lokali wspólnych.
Przewiduje się utrzymanie dodatkowej 10% bonifikaty od ustalonej ceny dla kombatantów i Pionierów Szczecina. Poza wyjątkami wskazanymi w uchwale bonifikaty nie będą nadal udzielane w sytuacji posiadania tytułu do innej nieruchomości zabezpieczającej potrzeby mieszkaniowe, a także gdy najemca lub jego małżonek posiadał tytuł prawny do innego lokalu mieszkalnego, nieruchomości zabudowanej przeznaczonej na cele mieszkalne lub do ich części w okresie 5 lat poprzedzających zawarcie umowy sprzedaży.
Plany i strategia na lata
Kolejnym dokumentem, który zostanie przedstawiony miejskim radnym jest Wieloletni Program Gospodarowania Mieszkaniowym Zasobem Gminy na lata 2026- 2030. Do najważniejszych zadań programu należy nie tylko szczegółowa analiza obecnego stanu zasobu mieszkaniowego, ale przede wszystkim wskazanie instrumentów efektywnego i sprawnego realizowania zadań Gminy w zakresie zaspokajania potrzeb mieszkaniowych gospodarstw domowych o niskich dochodach oraz dążenie do poprawy gospodarowania mieszkaniowym zasobem miasta, w tym warunków zamieszkiwania najemców lokali komunalnych.
- Z jednej strony program zakłada kontynuacje działań realizowanych przez nas sukcesywnie do tej pory jak podniesienie standardu lokali poprzez remonty, modernizacje budynków, budowę toalet, czy likwidacja pieców stałopalnych – dodaje Anna Szotkowska. – Z drugiej wprowadzenie nowych rozwiązań dla najemców m.in. możliwość zamiany lokali na lokale z programu „Mieszkanie za remont”, zamiany na lokale o wyższym standardzie i większej powierzchni, a w uzasadnionych przypadkach także umożliwienie zamiany lokali zadłużonych na lokal mniejszy w celu zmniejszenia przyrostu zadłużenia.
Zmianie ulegną również zasad polityki czynszowej oraz warunki obniżania czynszu wraz z punktacją określającą wartość użytkową lokali mieszkalnych. Nowe kryteria punktowe uwzględniać będą czynniki podwyższające i obniżające wartość użytkową lokali mieszkalnych, likwidacji ulegnie natomiast kryterium dot. usytuowania lokalu w budynku przy ciągu komunikacyjnym o silnym natężeniu ruchu.
Ważne - projekt stanowi propozycję urzędu, jeszcze w tym roku zostanie on przedstawiony radnym na posiedzeniu komisji Rady Miasta, a następnie poddany głosowaniu podczas Sesji Rady Miasta.