Szczecin energią solarną stoi

Piotr Zieliński

Dzięki słońcu czerpać można ogromne pokłady energii, która może zasilać nasze domy, zakłady pracy i pojazdy, którymi się poruszamy. Miasto Szczecin podążając za globalnymi trendami, od kilku lat systematycznie inwestuje w rozwiązania związane z fotowoltaiką. Przemawia za tym efekt ekologiczny i finansowy. Już teraz 38 miejskich jednostek, dzięki ponad 4200 panelom fotowoltaicznym pozyskuje energię ze słońca.
Zapotrzebowanie na energię elektryczną nie maleje. Produkcja energii w Polsce oparta jest w dalszym ciągu na tradycyjnych źródłach, takich jak węgiel kamienny i brunatny. Jednakże wyczerpywanie się zasobów paliw kopalnianych oraz problem nadmiernej emisji dwutlenku węgla powodują, że rośnie zainteresowanie odnawialnymi źródłami energii („OZE”). Woda, wiatr, energia geotermalna czy energia pozyskiwana z biomasy lub ze słońca to pojęcia, które coraz częściej wybrzmiewają w dyskusji o alternatywach w zakresie pozyskiwania nowych źródeł energii. Miasto Szczecin wpisując się w globalny nurt, od kilku lat poprzez swoje jednostki realizuje zadania, w ramach których coraz większy nacisk kładzie się na fotowoltaikę. To działania ściśle związane i wynikające z dokumentów strategicznych oraz wpisujące się w założenia marki Floating Garden 2050, które określają Szczecin jako nowoczesną, ekologiczną i zieloną metropolię.
Jak to działa
W dużym uproszczeniu, aby wyprodukować energię elektryczną ze słońca potrzebne jest do tego odpowiednie urządzenie. Takim urządzeniem jest ogniwo fotowoltaiczne. Gdy promienie słoneczne padają na ogniwo, zachodzi w nim zjawisko fotowoltaiczne, dzięki któremu energia ze słońca zostaje przekształcona w prąd stały. Ogniwa łączy się w moduły, których grupa tworzy panel fotowoltaiczny. Prąd stały powstały w modułach poprzez falownik jest przekształcany na prąd zmienny, z którym mamy do czynienia w gniazdkach elektrycznych.
Gdzie zainstalowano panele
Montaż instalacji fotowoltaicznych realizowany był w Szczecinie w ramach kilku dedykowanych programów, oraz przy okazji realizacji wybranych inwestycji. Panele znajdziemy zatem na obiektach szkolnych, przedszkolnych, żłobkach miejskich, domach pomocy społecznej czy placówkach sportowych. To 38 obiektów, które do swojego działania wykorzystują energię ze słońca. Łączna moc instalacji to ponad 1300 kWp. Zadania te realizowane były etapami, przy dużym udziale dofinansowań z Unii Europejskiej.
Rozwój i zwiększenie wykorzystania energii słonecznej w miejskich jednostkach organizacyjnych w Szczecinie
Projekt obejmował montaż instalacji fotowoltaicznych na 4 miejskich obiektach. Zadanie było dofinansowane w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Zachodniopomorskiego na lata 2007-2013. Wydatki całkowite: 2 484 323,20 zł. Wydatki kwalifikowalne: 1 916 450,00 zł. Dofinansowanie: 1 437 337,50 zł.
- Szczeciński Dom Sportu, ul. Wąska 16 – moc zainstalowana 112,36 kWp;
- Dom Pomocy Społecznej, ul. Romera 21-29 – moc zainstalowana 21,20 kWp;
- Dom Pomocy Społecznej, ul. Krucza 17 – moc zainstalowana 60,95 kWp;
- Dom Pomocy Społecznej, ul. Broniewskiego 4/6 – moc zainstalowana 17,755 kWp.
Rozwój i zwiększenie wykorzystania energii słonecznej w miejskich jednostkach organizacyjnych w Szczecinie – etap II
Projekt obejmował montaż instalacji fotowoltaicznych na 23 miejskich obiektach. Zadanie było dofinansowane w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Zachodniopomorskiego na lata 2014-2020. Wydatki całkowite: 5 520 612,89 zł, Wydatki kwalifikowalne: 5 297 124,36 zł. Dofinansowanie: 4 502 555,12 zł.
- Szkoła Podstawowa Nr 5 – moc zainstalowana 39,96 kWp;
- Szkoła Podstawowa Nr 37 – moc zainstalowana 79,92 kWp;
- Szkoła Podstawowa Nr 42 – moc zainstalowana 39,96 kWp;
- Szkoła Podstawowa Nr 45 z Oddziałami Integracyjnymi – moc zainstalowana 39,96 kWp;
- Szkoła Podstawowa Nr 47 – moc zainstalowana 39,96 kWp;
- Szkoła Podstawowa Nr 53 – moc zainstalowana 39,96 kWp;
- Szkoła Podstawowa Nr 56 – moc zainstalowana 79,22 kWp;
- Szkoła Podstawowa Nr 71 – moc zainstalowana 39,96 kWp;
- Szkoła Podstawowa Nr 51 (dawne Gimnazjum Nr 27) – moc zainstalowana 38,43 kWp;
- Zespół Szkół nr 8 – moc zainstalowana 39,96 kWp;
- Przedszkole Publiczne Nr 9 – moc zainstalowana 39,35 kWp;
- Przedszkole Publiczne Nr 14 – moc zainstalowana 16,78 kWp;
- Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy nr 1 – moc zainstalowana 39,96 kWp;
- Szkoła Podstawowa Nr 35 – moc zainstalowana 39,96 kWp;
- Centrum Opieki nad Dzieckiem, ul. Łosiowa 5 – moc zainstalowana 5,8 kWp;
- Centrum Opieki nad Dzieckiem, ul. Broniewskiego 16 – moc zainstalowana 7,32 kWp;
- Centrum Opieki nad Dzieckiem, ul. Chojnicka 61 – moc zainstalowana 2,44 kWp;
- Centrum Opieki nad Dzieckiem, ul. Mokra 23 – moc zainstalowana 2,75 kWp;
- Centrum Opieki nad Dzieckiem, ul. Narożna 48 – moc zainstalowana 4,58 kWp;
- Centrum Opieki nad Dzieckiem, ul. Pokładowa 20 – moc zainstalowana 4,58 kWp;
- Centrum Opieki nad Dzieckiem, ul. Wiślana 17 – moc zainstalowana 1,83 kWp;
- Centrum Opieki nad Dzieckiem, ul. Wszystkich Świętych 66 – moc zainstalowana 39,96 kWp;
- Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie, al. Powstańców Wielkopolskich 34 – moc zainstalowana 10,37 kWp.
Rozwój i zwiększenie wykorzystania energii słonecznej w miejskich jednostkach organizacyjnych w Szczecinie – etap III
Projekt obejmował montaż instalacji fotowoltaicznych na 11 miejskich obiektach. Zadanie było dofinansowane w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Zachodniopomorskiego na lata 2014-2020. Wydatki całkowite: 3 292 098,31 zł, Wydatki kwalifikowalne: 2 956 542,06 zł, Dofinansowanie: 832 485,19 zł.
- Centrum Kształcenia Sportowego – moc zainstalowana 99,98 kWp;
- Centrum Mistrzostwa Sportowego – moc zainstalowana 27,95 kWp;
- Hala Sportowa ul. Szafera – moc zainstalowana 99,84 kWp;
- Centrum Żeglarskie – moc zainstalowana 19 kWp;
- Szkoła Podstawowa nr 59 – moc zainstalowana 49,92 kWp;
- Żłobek nr 1 – moc zainstalowana 6,82 kWp;
- Żłobek nr 2 ,,Słoneczko" – moc zainstalowana 17,98 kWp;
- Żłobek nr 3 ,,Uszatek" – moc zainstalowana 14,26 kWp;
- Żłobek nr 5 ,,Biedronka" – moc zainstalowana 13,64 kWp;
- Żłobek nr 8 ,,Wróbelki" – moc zainstalowana 34,72 kWp;
- Żłobek nr 9 ,,Przy Strumyku" – moc zainstalowana 21,20 kWp.
Hala sportowa w Zespole Szkól Elektryczno – Elektronicznych przy ul. Racibora
W ramach budowy nowej hali sportowej, na dachu obiektu zainstalowano panele fotowoltaiczne o łącznej mocy wynoszącej 36,6 kWp. Koszt całej inwestycji to blisko 20 mln zł brutto.
ZWiK również inwestuje w solary
Spore doświadczenie w zakresie pozyskiwania energii ze słońca ma również Zakład Wodociągów i Kanalizacji. W czerwcu 2015 roku nastąpiło uruchomienie farmy fotowoltaicznej o mocy 1,45 MW w Zakładzie Produkcji Wody „Miedwie”, a we wrześniu tego samego roku farmy słonecznej o mocy 0,5 MW na terenie pompowni w Żelewie. Obie instalacje zajmują obszar ok. 4 hektarów a powierzchnia zamontowanych ogniw wynosi 13 000 m2. Produkowana tu energia elektryczna zaspokaja ok. 24 proc. zapotrzebowania ZPW „Miedwie” na energię. Kolejna farma fotowoltaiczna o mocy 0,5 MW, powstała na terenie Zakładu Produkcji Wody „Pilchowo”. Sprawność systemu pozwoliła podjąć decyzję o montażu kolejnych instalacji. Jedna z nich powstała przy ul. Łącznej na terenie, gdzie znajdują się pompownia i zbiorniki wody pitnej dla mieszkańców północnych dzielnic Szczecina. Kolejną uruchomiono na terenie pompowni wody przy ul. Batalionów Chłopskich. Oszacowano, że dzięki nowym instalacjom wyprodukowanych zostanie rocznie 64,7 MWh energii elektrycznej.
Jakie są efekty
Wiele z zamontowanych już instalacji ma za sobą ponad rok funkcjonowania. To pozwala określić czy inwestycja spełniła swoje założenia, czyli czy wytwarza wystarczająco dużo energii elektrycznej, czy generuje oszczędności w postaci mniejszych rachunków i jakie przynosi efekty w postaci redukcji CO2. Przyjrzyjmy się zatem jak to wygląda w praktyce i w liczbach na podstawie wybranych przykładów.
Projekt związany z montażem instalacji na obiektach oświatowych, był największym tego typu przedsięwzięciem w zakresie inwestycji w fotowoltaikę. Dla 14 placówek oświatowych objętych II etapem, sumaryczna produkcja instalacji stanowiących system w roku 2020 wynosiła 561,753 MWh, co stanowi 84,42% wymaganej minimalnej produktywności systemu. Co ważne był to pierwszy rok działania systemu, ale nie był to pełny okres rozliczeniowy. Uruchomienie i oddanie do eksploatacji systemu (podpisanie umów kompleksowych z ENEA) następowało w okresie sierpień i wrzesień 2020 r. W przypadku 4 placówek oświatowych objętych etapem III projektu, sytuacja wyglądała podobnie. Produkcja instalacji stanowiących system wynosiła 59,876 MWh, co stanowi 34,46% wymaganej minimalnej produktywności systemu. W tym przypadku, ich uruchomienie (podpisanie umów kompleksowych z ENEA) odbyło się z końcem lipca 2020 roku. Jakie są wnioski? Instalacje zainstalowane w etapie II i III pracowały przez mniej niż 50% okresu rozliczeniowego. Można jednak uznać, że spełniają ustalenia kryterium wymaganego uzysku w postaci osiągnięcia co najmniej 80% założonej prognozowanej rocznej produktywności systemu.
W przypadku instalacji na obiektach społecznych, zrealizowanych w ramach II etapu (centrach opieki nad dzieckiem i Miejskim Ośrodkiem Pomocy Rodzinie), w roku 2020 wytworzono łącznie 4077,85 kWh energii elektrycznej. Z tego tytułu udało się zaoszczędzić 7 283,37 zł.
Panele fotowoltaiczne zainstalowane na hali widowiskowo-sportowej przy ul. Szafera od listopada 2019 roku do kwietnia 2021 roku, wyprodukowały 128,152 MHw energii elektrycznej. Oszczędności uzyskane z tego tytułu to 91 777,91 zł. Dzięki produkcji energii elektrycznej przez panele, redukcja emisji CO2 wyniosła natomiast 97 833,39 kg. W przypadku instalacji znajdującej się na Kompleksie Sportowym SDS, w okresie od sierpnia 2015 roku do kwietnia 2021 roku, udało się wyprodukować 569,887 MWh energii elektrycznej i zaoszczędzić przy tym ponad 200 tys. zł.
Inwestowanie w energię odnawialną staje coraz popularniejsze. To nie tylko rachunek ekonomiczny w dłuższym okresie czasu, większa niezależność energetyczna, ale również efekt wizerunkowy. Miasto Szczecin jest zadowolone z efektów i w zależności od możliwość budżetowych, będzie realizować podobne inwestycje w kolejnych latach.