Laila Shawa w środku raju
Kasia Małysz

TRAFO Trafostacja Sztuki
Wystawa ukazuje prace ikonicznej palestyńskiej artystki Laili Shawy (1940–2022), której twórczość łączy krytyczną wnikliwość i polityczne zaangażowanie z błyskotliwym, transkulturowym językiem wizualnym.
Kurator: Jakub Gawkowski
Urodzona w Gazie, kształciła się w Rzymie, Salzburgu i Kairze, a następnie mieszkała w Bejrucie i Londynie. Dla Shawy sztuka stanowiła formę osobistej ekspresji – głosu ukształtowanego zarówno przez osobiste doświadczenia, jak i przez zbiorową historię narodu palestyńskiego. W jej pracach ornament islamski spotyka się z zachodnim pop-artem, a kaligrafia współistnieje z estetyką graffiti. Jej charakterystyczny język artystyczny – niekiedy określany mianem Islamo-pop – nie łączy kultur w geście pojednania, lecz w akcie krytyki. Shawa wykorzystuje formy odziedziczone z różnych tradycji, by obnażać ukryte układy władzy, które przekraczają granice kultur i państw. W ten sposób twórczość Shawy zarazem poszerza i problematyzuje kanon światowej sztuki współczesnej.
Polifoniczna praktyka Shawy, wyrastająca z tradycji społecznie zaangażowanej grafiki i z bezpośredniej siły oddziaływania pop-artu, łączy wizualną atrakcyjność z krytycznym gniewem. Artystka odsłania struktury przemocy, niesprawiedliwości i hipokryzji, posługując się jednocześnie językiem piękna i humoru, by uchwycić złożoność współczesnego świata. Jej wieloletnie zaangażowanie w walkę o prawa kobiet i wolność Palestyny, działalność w obszarze edukacji oraz wysiłki na rzecz tworzenia infrastruktury kulturowej w Gazie podkreślają wiarę artystki w sztukę jako formę praktyki społecznej. Dla Shawy sztuka była nierozerwalnie związana z działalnością społeczną choć artystka przyznawała, że „z czasem zaczyna żyć własnym życiem, a sposób, w jaki jest odbierana, zależy bardziej od wrażliwości widza niż od intencji twórcy.” Jej prace przypominają nam, że akt patrzenia jest nierozerwalnie związany z odpowiedzialnością patrzącego.
Wydarzenie towarzyszące: Seba Kayan DJ Live
Więcej o wystawie: https://trafo.art/laila-shawaw-srodku-raju/