Dwóch chętnych na remont podstacji Kolumba

We wtorek nastąpiło, kilkukrotnie już przekładane, otwarcie ofert na zadanie związane z przebudową podstacji prostownikowej Kolumba. Do postępowania zgłosiło się dwóch potencjalnych wykonawców z ofertami przekraczającymi zakładane przez Tramwaje Szczecińskie środki. Trwa analiza dokumentów i możliwości finansowych miasta.

Przypominamy, że w ramach zadania piękny i niezwykle ważny budynek, jakim jest podstacja prostownikowa przy ulicy Kolumba ma zostać przebudowany. Głównym celem jest dostosowanie go do współczesnych wymagań technicznych i zabezpieczenie należytego funkcjonowania.

Zamawiający przeznaczył na realizację zadania kwotę 8 972 032,46zł brutto. Oferty:

• Firma MTM IDEA Sp. z o.o. Sp. k. ul. ks. Młyńskiego 37, 83-110 Tczew - brutto 13 412 386,82 zł
  
  
• Konsorcjum PUE „IREL” Ireneusz Wingrowicz Filip Wingrowicz Łukasz Zagrodzki Sp. J., Konsart Sp. z o.o. ul. Sikorek 3, 72-123 Kliniska Wielkie-  kwota brutto 11 868 270,00 zł

Budynek podstacji jest wpisany do rejestru zabytków przez Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków i wymaga remontu, by zapobiec jego niszczeniu. Samo wyposażenie podstacji ma już ponad 40 lat, przez co wymaga coraz częstszych napraw. Dodatkowo nie zapewnia wymaganej współcześnie pewności i niezawodności zasilania oraz zdalnego sterowania podstacją.

Podstacja prostownikowa jest przeznaczona do zasilania sieci trakcyjnej tramwajowej. W podstacji energia elektryczna prądu przemiennego jest przetwarzana na energię prądu stałego i za pomocą kabli przesyłana do sieci jezdnej trakcji tramwajowej. Przeznaczona do modernizacji podstacja ma być bezobsługowa, włączona w system zdalnego sterowania.

W ramach przebudowy podstacji prostownikowej Kolumba przy ul. Kolumba 86 (Wyspa Jaskółcza) wykonane zostanie:

• pełne odnowienie budynku zgodnie z zaleceniami Konserwatora Zabytków,
• wymiana urządzeń i instalacji wewnątrz budynku na nowe,
• rozbiórka obiektów gospodarczych,
• wykonanie iluminacji budynku oraz wygrodzenie terenu podstacji.

Dlaczego podstacja jest ważna tłumaczyliśmy w informacji o tym skąd bierze się prąd w tramwaju:

Spółka Tramwaje Szczecińskie ma kilka wydziałów. Ważnym elementem jest część elektroenergetyczna Wydziału Infrastruktury Tramwajowej, która zajmuje się między innymi bieżącym utrzymaniem - konserwacją, przeglądami, remontami, naprawami awaryjnymi urządzeń elektroenergetycznych służących trakcji tramwajowej. 

Infrastruktura sieciowa w liczbach przedstawia się imponująco:

• 156 km kabli trakcyjnych prądu stałego
• 138 km sieci trakcyjnej
• 92 napędy zwrotnic tramwajowych
• 24 najazdowe sygnalizacje tramwajowe
• 38 km linii kablowych SN 15 kV
• 19 podstacji trakcyjnych (stacje prostownikowe) 15/0,525 kV       

Jak to się dzieje, że tramwaj jedzie i skąd bierze prąd?

Z sieci trakcyjnej tramwaj pobiera prąd przy pomocy pantografu. Następnie szynami i przyłączonymi do nich kablami trakcyjnymi powrotnymi prąd biegunem ujemnym powraca do stacji trakcyjnej (obwód elektryczny zostaje zamknięty). Wszystkie elementy, dzięki którym jest prąd - podstacje trakcyjne, część rozłączników sieci trakcyjnej oraz zwrotnice są całodobowo nadzorowane oraz sterowane z Centralnej Dyspozytorni elektroenergetycznej znajdującej się na Wydziale Infrastruktury Tramwajowej przy ul. Klonowica 5.

Skąd prąd w sieci trakcyjnej? Tutaj nawet duże uproszczenie wydaje się skomplikowane.

Podstacje trakcyjne, poprzez kable trakcyjne, służą do zasilania sieci tramwajowej 660 V prądu stałego. Każda stacja obsługuje pewien rejon zasilania, który składa się z sekcji zasilania. Każda stacja zasilana jest minimum 2 liniami kablowymi SN 15 kV.

Na podstacji, których w Szczecinie jest 19, napięcie z 15 kV jest obniżane poprzez transformatory prostownikowe do poziomu 525 V, a następnie prostowane przez prostowniki diodowe i przesyłane do szyn zbiorczych rozdzielnicy 660 V prądu stałego. Tam, poprzez urządzenia elektroenergetyczne, następuje podział zasilania i energia elektryczna jest przesyłana kablami trakcyjnymi zasilającymi do sieci trakcyjnej.

Brzmi strasznie? To skomplikowany i złożony proces, dlatego kilkudziesięciu specjalistów z wydziału każdego dnia dba o to, żeby pasażerowie bezpiecznie i na czas dotarli do pracy i szkoły. Czasami pracowników spółki widzimy w mieście, podczas prac sieciowych, ale jak widać nie wszyscy są widoczni i zanim prąd dotrze do tramwaju czeka go długa droga. 

Pracownicy wydziału, a jest ich blisko 50, pracują 7 dni w tygodniu 24h/dobę.

 

PODSTACJA KOLUMBA – Fragmenty opisu historii z Programu Prac Konserwatorskich:

„Budynek podstacji energetycznej jest częścią zespołu zajezdni tramwajowej ul. Kolumba 86-89 powstałej w latach 80-tych XIX w. Zespół był sukcesywnie modernizowany i rozbudowywany na przestrzeni lat swojego istnienia. Wyspę Jaskółczą adaptowano na potrzeby zajezdni tramwajowej w latach 20-tych XX w. W tym czasie wybudowano tutaj budynki magazynowe, warsztaty naprawcze oraz podstację trakcyjną” – w roku 1925.

Budynek podstacji trakcyjnej wzniesiono w typowych jeszcze dla późnego historyzmu formach eklektycznych nawiązujących do średniowiecza. (…) Jednak syntetyzm widoczny w opracowaniu form budynku podstacji energetycznej przy ul. Kolumba w Szczecinie jest zapowiedzią nowego modernistycznego nurtu w architekturze, który popularny staje się pod koniec lat 20 -tych XX w.

Założony na rzucie prostokąta piętrowy budynek podstacji energetycznej nakryto niskim dwuspadowym dachem z nadbudowanym świetlikiem.

Elewację przepruto wysokimi oknami zamkniętymi łukami dwuspadowymi na piętrze oraz mniejszymi oknami odcinkowymi na parterze. Nieotynkowane lico muru zaakcentowano nieregularnym układem cegieł o trudnym do zdefiniowania wątku. W licu muru widać wiązania przypominające wątek wendyjski, holenderski, wozówkowy, pospolity itp. Jako, że tramwaje są miejską wersją kolei żelaznych, w szczycie elewacji północno-wschodniej umieszczono tzw. skrzydlate koło, popularną niegdyś alegorię kolei żelaznych. Pierwotnie alegorię tę akcentowały po bokach charakterystyczne elementy w formie zygzaków symbolizujących iskry toczących się kół żelaznych. Obecnie zachował się tylko jeden zsunięty zygzak. (…)

Znany jest układ wnętrz z okresu 1928-1929. Na parterze znajdowały się: transformatory oraz akumulatornie, natomiast na piętrze przetwornice, prostownik rtęciowy i suwnica montażowa. Komunikację międzypiętrową umożliwiały schody usytuowane przy narożniku południowym. Podłogi oraz ściany na piętrze wyłożono płytkami ceramicznymi. Późniejsze przebudowy są trudne do ustalenia, ponieważ nie udało się odnaleźć akt nadzoru budowlanego do budynku podstacji trakcyjnej. Jednak na podstawie częściowo zachowanego ogólnego planu zespołu zajezdni przy ul. Kolumba z 1936 roku wiadomo, że w latach 30-tych XX w. dokonano kolejnej modernizacji, która objęła głównie parter. W tym czasie w elewacji południowo-wschodniej oraz południowo-zachodniej wybito nowe otwory drzwiowe. Wewnątrz wstawiono szereg ścian działowych zachowanych do dzisiaj. Zlikwidowano schody w narożniku południowym. Nowe schody wymurowano w pomieszczeniu kotłowni przy narożniku zachodnim. W późniejszym czasie zamurowano część otworów okiennych na parterze oraz przemurowano część okien na piętrze. Ogólny charakter tych prac oraz starannie opracowany wątek w murze pozwalają przypuszczać, że wykonane mogły być w latach 30-tych, 40-tych lub 50-tych XX w. Prawdopodobnie w latach 60-tych lub 70-tych zamurowano i otynkowano dwa środkowe otwory okienne w elewacji północno-wschodniej (charakterystyczny tynk typu baranek). Wewnątrz zapewne wybudowano szyby wentylacyjne pomiędzy oknami ściany południowo-wschodniej. Możliwe, że dokonano pewnych zmian w układzie wnętrz parteru”.