Działania prokuratury wobec ZBiLK były bezprawne

Sąd Rejonowy w Szczecinie uznał, że działania prokuratury wobec Zarządu Budynków i Lokali Komunalnych były niezgodne z prawem. Chodzi o sytuacje z listopada ubiegłego roku, kiedy policja na zlecenie prokuratury weszła do siedziby ZBiLK i zażądała wydania dokumentów, telefonów i komputerów. 

Zdarzenie miało miejsce 21 listopada 2023 roku. Policjanci działając w oparciu o postanowienie prokuratury weszli do siedziby ZBiLK przy ul. Mariackiej 25 i zażądali od przebywających tam osób wydania rzeczy, m.in. dokumentacji, komputerów i telefonów. Rzeczy te miały być dowodami w sprawie dot. przyznawania lokali mieszkalnych oraz użytkowych w latach 2022-2023, a także przeprowadzanych w ZBiLK konkursów na stanowiska pracy w latach j.w.   

Na postanowienie prokuratury ZBiLK złożył zażalenie z wnioskiem o jego uchylenie oraz stwierdzenie, że podjęte na podstawie tego postanowienia działania były niezasadne. 

Sąd Rejonowy przychylił się do wniosku ZBiLK i uchylił zaskarżone postanowienie prokuratury oraz uznał czynność przeszukania siedziby ZBiLK za niezgodną z prawem.

W uzasadnieniu postanowienia sądu można przeczytać, że określenia stosowane w postanowieniu są zbyt ogólne i że m.in warunkiem przeszukania jest istnienie uzasadnionych podstaw do przypuszczenia, że tam, gdzie dokonuje się przeszukania, znajdują się rzeczy mogące stanowić dowód w sprawie lub podlegające zajęciu. Podstawy te powinny być na tyle przekonujące, by podejrzenie zaistnienia przestępstwa było realne w świetle zasad wiedzy, logiki i doświadczenia życiowego.

Czytamy w uzasadnieniu: Nie jest tym samym dopuszczalne przeszukanie „intuicyjne” [...] Nieprawidłowe jest zatem lakoniczne i zdawkowe wskazanie, że wydane powinny zostać również „inne przedmioty, których posiadanie jest zabronione” oraz „inne rzeczy ujawnione w toku czynności, które mogą stanowić dowód w sprawie”. Osoba poddana przeszukaniu może nie mieć świadomości, posiadanie jakich rzeczy jest zabronione a z pewnością nie ma wiedzy o tym, co może stanowić dowód. Taki sposób określania zakresu przeszukania Europejski Trybunał Praw Człowieka uznał zresztą za godzący w prawa określone w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka (v. wyrok ETPC z 16. lipca 2013r. w sprawie Nagla przeciwko Łotwa, skarga nr 73469/10).

Sąd rejonowy zauważył również, że w przypadku polecenia wydania przez ZBiLK wszelkiej dokumentacji o której mowa wyżej, nic nie stało na przeszkodzie, aby  interesujące prokuratora dokumenty nie zostały mu przedstawione na pisemne żądanie, bez uciekania się do przeszukania. 

Bezzasadność żądań i poleceń wyrażonych w zaskarżonym postanowieniu powoduje, iż dokonane na ich podstawie przeszukanie nie mogło zostać uznane za zgodne z prawem -  czytamy na koniec uzasadnienia.